انواع بریس و آتل طبی؛ چه زمانی از آن‌‌ها استفاده کنیم؟

بریس کمر

می‌توان گفت نیمی از انسا‌ن‌های جهان با مشکل کمردرد مواجه هستند. خواه این مشکل به علت سبک زندگی کم‌تحرک و بلند‌کردن اجسام سنگین باشد و یا آسیب‌دیدگی ورزشی، در هر صورت کمر اولین عضوی است که سیگنال خطر را ارسال می‌کند. بریس کمر با جلوگیری از فشار اضافی به عضلات شکم و باسن، مهره‌های ستون فقرات را در تراز مناسبی نگه می‌دارد. در نتیجه درد کمتری احساس می‌شود.

آتل چیست؟

آتل یا اسپلینت (Splint)یکی از ابزارهای ارتوپدی است که با استفاده از آن می‌توان عضو آسیب‌دیده را بی‌حرکت نگه داشت. این وسیله‌ی پشتیبان از موادی مانند فلز، پلاستیک و چوب ساخته می‌شود که برای محافظت از نواحی که دچار شکستگی، کشیدگی یا ضرب‌دیدگی شده است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

شاید در نگاه اول گچ پزشکی با آتل اشتباه گرفته شود! اما تفاوت زیادی بین این دو است. بر خلاف گچ که اطراف عضو را به طور کامل می‌پوشاند، آتل‌ها از یک طرف باز هستند که این استفاده از آن را بسیار راحت می‌کند.

انواع آتل‌های ارتوپدی و موارد استفاده از آن

هر قسمت از بدن، بسته به نوع آسیب‌دیدگی و محل آسیب به آتل‌ ارتوپدی خاصی نیاز دارد که در ادامه به معرفی هر کدام از آن‌ها می‌پردازیم.

آتل وولار (volar splint)

یکی از پرکاربردترین انواع آتل‌ ارتوپدی، آتل وولار است که برای ثابت نگه‌داشتن قسمت‌هایی از مچ و کف دست به کار می‌رود. این نوع آتل به صورت طولی در سطح داخلی (کفی) ساعد و مچ قرار می‌گیرد و از مچ تا کف دست امتداد می‌یابد، بدون اینکه حرکتی به مفاصل اصلی این ناحیه بدهد.

آتل وولار در مواردی مانند شکستگی‌های استخوان دیستال رادیوس، صدمات استخوان‌های کارپال (مانند تری‌کویتروم، همات، پیزیفرم یا ذوزنقه) و پیچ‌خوردگی‌های شدید مچ دست نیز کاربرد دارد. از این آتل همچنین برای آسیب‌های بافت نرم دست و مچ استفاده می‌شود.

آتل بلندبازو

برای ثابت‌ نگه‌داشتن کامل مفصل آرنج و استخوان‌های بازو تا ساعد از آتل بلندبازو استفاده می‌شود. این آتل در مواردی کاربرد دارد که آسیب‌دیدگی بیش از یک ناحیه است.

اگر بخواهیم به طور کامل به کاربرد آتل بلندبازو بپردازیم، باید بگوییم این وسیله در شرایطی مانند شکستگی‌های پایین استخوان بازو، شکستگی نوک آرنج (اولکرانون) و آسیب‌دیدگی استخوان‌های ساعد استفاده می‌شود.

با استفاده از این آتل نواحی بالای بازو تا مچ کاملاً بی‌حرکت می‌مانند که در بلندمدت باعث ترمیم استخوان می‌شود. از آنجایی که ناحیه آرنج بسیار حساس بوده، با استفاده از آتل بلند بازو تحت نظر متخصص ارتوپد می‌توانید جلوی  آسیب‌های ثانویه را گرفته و نیاز به جراحی را به حداقل برسانید.

آتل قندگیر

یکی از انواع آتل ارتوپدی که برای مچ دست از آن استفاده می‌شود، آتل قندگیر است. این آتل که نام خود را از شکل سنتی و کاربردی‌اش گرفته، از یک حلقه یا قوس فلزی مقاوم تشکیل شده که به‌صورت مستقیم روی ناحیه‌ی مچ قرار می‌گیرد. ساختار فلزی آتل با استفاده از بندهای مخصوص یا تسمه‌های طبی به اطراف مچ بسته می‌شود.

اگر بیمار به محافظت موقت نیاز دارد یا در ناحیه آسیب‌دیده ورمی مشاهده می‌کنید، آتل قندگیر می‌تواند گزینه مناسبی برای ثابت نگه‌داشتن مفصل و هم امکان بررسی و تعویض پانسمان است. با این توصیفات، اگر دچار شکستگی در ناحیه مچ دست شده‌اید، آتل قندگیر می‌تواند روند درمان را برایتان تسهیل کند.

آتل اسپایکای شست

اگر مفصل شست آسیب زیادی دیده باشد، لازم است تا به خوبی مورد محافظت و ثبات قرار گیرد. آتل اسپایکای شست دقیقا برای همین منظور طراحی شده است. این ابزار به دلیل داشتن مواد سبک و مقاومی مانند پلاستیک فشرده و یا آلیاژهای مخصوص از تشدید آسیب جلوگیری می‌کند.

طراحی آتل اسپایکای شست به این صورت است که ضمن پشتیبانی از شست با باند یا تسمه به مچ دست متصل می‌شود تا ثبات بیشتری ایجاد کند. از آتل اسپایکای شست معمولاً برای مواردی مانند التهاب تاندون شست (دکوئروین) کشیدگی یا پارگی رباط‌ها، آسیب‌های مفصل پایه شست کاربرد دارد.

آتل ناودانی اولنار

برای استخوان اولنار و ناحیه آرنج نیز آتل ناودانی اولنار استفاده می‌شود. این آتل شکستگی‌ها، پیچ‌خوردگی‌ها و آسیب‌های مفصل آرنج و اولنار را درمان می‌ کند.

آتل ناودانی اولنار از دو قسمت اصلی تشکیل شده است: یک قسمت ناودانی که دور استخوان اولنار قرار می‌گیرد و یک قسمت خمیده که به دور ساعد دست می‌پیچد. این دو قسمت با تسمه‌ و گیره‌هایی به هم متصل می‌شوند تا استخوان‌ها ثابت مانده و حرکت نکند.

آتل خلف ساق رکابدار

مچ پا نیز از دیگر نواحی مهم بدن است که در حرکت و تعادل ما نقش مهمی دارد. هر گونه آسیب در این ناحیه می‌تواند درد شدیدی ایجاد کند. از این‌رو، مراقبت از مچ پا و استفاده از ابزارهایی مانند بریس طبی و آتل ارتوپدی امری ضروری است.

ساختار آتل خلف ساق رکابدار از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول که به پشت ساق پا می‌چسبد و از بالای زانو شروع شده و تا پایین پا امتداد دارد. بخش دوم آتل که به دور مچ پا پیچیده می‌شود، از پشت مچ شروع می‌شود و به آن قفل می‌شود.